Hoe bouw je aan meer solide relaties op de werkvloer?
Door Maaike Bakker.
Hoe staat het met jouw werkrelaties?
Zo’n eenvoudige vraag, die in deze jaren een heel andere lading heeft gekregen. Maaike Bakker kijkt als systeemtherapeut naar wat er op de werkvloer gebeurt. Wat ziet ze dan? Er is sinds corona geen ‘business as usual’ meer. Samenwerkingsrelaties zijn blijvend veranderd. En nog meer en sneller in andere samenstellingen dan ooit tevoren vanwege de snelle ontwikkelingen van buiten de organisatie die dit vragen. Hoe verder? Lees hieronder hoe je vanuit een systeem-bril naar samenwerking op de werkvloer kunt kijken. En een set van vragen om solide relaties op te bouwen. Ook als de samenstelling van samenwerking steeds verandert. Food for thought, én mooie dialogen dus!
Een werkgemeenschap, een samenleving.
Vissen zijn zich niet bewust zijn van het water, totdat ze op het droge liggen. Zo is tijdens de pandemie duidelijk geworden dat we een samenleving zijn. We werken in een werkgemeenschap en hebben elkaar nodig emoties en stress te reguleren. Werkplezier hangt samen met het kleine contact bij de koffie of aan het bureau. De blik in de ogen erbij, de non-verbale relaties waarmee je elkaar erkent. “Ik zie jou, jij hoort erbij”. En, “ik voel me gezien, ik heb meerwaarde”.
Post-corona is het zoeken naar een nieuwe balans op het werk. Na bijna twee jaar schermwerk en online ontmoetingen. Vanuit de systemische blik zijn werkrelaties cruciaal. Die zorgen niet alleen voor werkplezier, maar versterken de band met de organisatie en waarborgen een stuk continuïteit.
Small things often.
Wat zegt de wetenschap hierover? Gottman heeft de ingrediënten voor solide relaties onderzocht. In Gottmans huis van de ‘solide relaties’ draait alles om kleine daden van inspanning vaak te doen (small things often). Dus geen grote gebaren, maar vaker herhalen in kleine delen. Op het werk is het gesprek bij de koffieautomaat, of even bij het bureau van een collega langslopen bijvoorbeeld een kans om een kleine investering te doen die gaat renderen – elke dag weer opnieuw. Vertaald naar de werkvloer zijn dit de zes ingrediënten voor solide werkrelaties:
- Begrijp elkaar in elkaars wereld
- Wend je naar elkaar toe in plaats van af
- Veronderstel positieve intenties
- Word conflictvaardig: leer schuren en herstellen in relaties
- Werk aan zingeving, resultaten en prestaties
- Ken elkaars idealen en draag bij aan het verwezenlijken daarvan
Hoe start je de kleine gesprekken die een verschil maken, die helpen om solide relaties op het werk te bouwen? Wat zijn in de werkomgeving passende vragen? Hieronder vind je per ingrediënt een aantal vragen om jezelf en de ander eens mee te verrassen.
1. Begrijp elkaar in elkaars wereld:
Leer je collega beter kennen door te begrijpen in welke wereld hij/zij vertoeft. Niet alleen op het werk maar ook thuis kunnen er zaken spelen die een grote invloed uitoefenen op hoe iemand zich gedraagt.
Vragen: Hoe ziet jouw wereld eruit? Thuis? Op het werk? Wat zie ik als ik een dag in jouw schoenen zou rondlopen? Waar zou ik blij mee zijn? Wat zou ik lastig vinden? Wat zou jou echt een stap voorwaarts kunnen helpen in jouw werk?
2. Wend je naar elkaar toe in plaats van af:
Verschillen in werk, ideeën of standpunten kunnen leiden tot afwenden. in werk, ideeën of standpunten kunnen we wat op onze plek blijven staan, wenden we af, als het ware. Toewenden is een houding van open nieuwsgierigheid.
Vragen: wat maakt dit zo belangrijk voor jou? Wanneer merkte je dit voor het eerste op? Welke ervaring of overtuiging ligt aan jouw idee ten grondslag? Wat kan ik van jou leren of weten wat voor mij belangrijk zal zijn? Hoe hangt jouw reactie samen met onze werkgroep?
3. Veronderstel positieve intenties:
Het brein heeft helaas zo’n negatieve bias, dat 5 keer meer een positieve zaak moeten worden benoemd om de negatieve mindset een beetje te balanceren. Geef iemand de gelegenheid om een positieve indruk op je te laten maken.
Vragen: Met welke goede bedoeling breng jij dit nu in? Wat wil je dat wij van jou nu meekrijgen? Waar streef je naar en wat maakt dat zo belangrijk? Welke positieve bedoelingen zie je van jouw collega’s? Hoe waarderen wij hier onze inbreng in het overleg?
4. Leer conflictvaardig te zijn:
Conflicten zijn als een stevige regen in de tuin. Je zit er vaak niet op te wachten, maar het schoont op en is voedzaam. De spanning die conflicten meebrengen zijn geënt op je eigen patronen in stress. Dus ken je eigen conflicthanteringsstijl en die van je collega’s (tip: test ). Weet wat je geneigd bent te doen en te zeggen.
Vragen: Hoe kan je jezelf reguleren in stressvolle situaties? Wat moet ik dan zeker tegen je zeggen? En wat niet? Hoe kan ik jou dan helpen of verstaan? Hoe herstellen we hier na een goed conflict? Wat hebben we dan nodig van elkaar om weer met vertrouwen?
5. Werken aan zingeving, resultaten en prestaties:
Samen, in relatie met elkaar, boek je ‘harde’ resultaten. Voer schoon en op scherp het gesprek over waar jullie nu staan.
Vragen: Zijn we tevreden met wat we opleveren? Zijn onze inspanningen in lijn met wat we opleveren? Profiteren onze klanten voor wie we dit doen hier ook genoeg van? Werken we conform de bedoeling van ons vak? En maakt het ons gelukkig in wat we doen en hoe we dat doen?
6. Ken elkaars idealen en draag bij aan het verwezenlijken daarvan:
Naast werkbeleving zijn er ook individuele behoeften en idealen die tijdens werk vervuld kunnen worden. Samen elkaar bijstaan, weten waar het vuurtje bij de ander aangaat en hoe je daaraan kan bijdragen is goed voor het individu en voor gehele werkgemeenschap.
Vragen: Wat is ieder ideaal als het gaat om het werk? Waar word je blij van? Waar zou je graag meer van willen? Waar ligt wat jou betreft jouw stretch als het gaat om jouw ideaal en hoe kunnen we daaraan bijdragen?.
Relaties zijn niet soft, ze zijn de onderlegger van harde resultaten en input voor prestaties. Het opbouwen en onderhouden van relaties is daarom ook in een werkomgeving van belang. Met de vragen hierboven breng je verdieping en verrijking aan in je werkrelaties. Geniet ervan!