Doelmatigheid en doeltreffendheid bij Waterschap Brabantse Delta
Nieuwsgierig zijn waar het nog beter kan in een sterk veranderende context
Nederland staat voor grote maatschappelijke uitdagingen zoals klimaatverandering, afname van biodiversiteit, energietransitie, circulaire economie, duurzame landbouw en woningbouw. Deze opgaven zetten druk op de fysieke ruimte, met water en bodem als leidende factoren. Overheden en belanghebbenden moeten nauw samenwerken om deze complexe opgaven aan te pakken. Klassieke rol- en taakverdelingen zijn vaak niet toereikend. Dit vraagt om nieuwe regionale samenwerkingsverbanden, soms over landsgrenzen heen. Waterschappen krijgen hier een steeds centralere rol in.
Dit geldt ook voor Waterschap Brabantse Delta (WBD). WBD wil een sleutelrol spelen in regionale gebiedsgerichte aanpakken, samen met overheden, maatschappelijke partners en bedrijven. Haar gebiedskennis en innovatiekracht zijn hierbij van groot belang.
Wendbaarheid en dynamische afweging
Dit vraagt flexibiliteit en het kunnen werken in wisselende allianties, naast de uitvoering van haar reguliere taken. Externe gerichtheid, interne afstemming, flexibiliteit en integraliteit worden daarmee van nog groter belang. De toenemende dynamiek en complexiteit vereisen dat WBD flexibel omgaat met onzekerheid en dilemma’s en zakelijke scherpte toont in haar afwegingen. Naast de maatschappelijke opgaven is er een toenemende polarisatie in de samenleving, die ook in het bestuur voelbaar is. Het politieke debat wordt scherper en vraagt om meer en betere ondersteuning door het ambtelijk apparaat. En een sterker bestuurlijk-ambtelijk samenspel.
De ambitie van Waterschap Brabantse Delta is groot
Sinds voorjaar 2023 heeft WBD een nieuw bestuur met ambitieuze doelen. Het bestuur wil niet alleen voldoen aan normen, maar ook anticiperen op toekomstige aanscherpingen hiervan. Balans tussen ‘toekomstgericht handelen’ en ‘grip op de knip’ is essentieel.
PRCS is in dit kader gevraagd te onderzoeken waar zaken mogelijk nog slimmer, handiger of beter kunnen. Dit om de ambities van de komende jaren zoals verwoord in het coalitieakkoord waar te kunnen maken. Zowel de directie als het Dagelijks Bestuur ervaren het als een gezonde wens en een goed moment.
Brede participatieve analyse geeft duurzaam inzicht in verbeterruimte
Een integrale ‘reflectie’ helpt om een goed beeld te krijgen van de organisatie, zowel in haar opzet, als in werking. En met aandacht voor zowel de harde als zachte elementen van wat een organisatie maakt tot wat het is en hoe het werkt. Het gaat hier niet alleen om bijvoorbeeld feitelijke sturing of samenwerking, maar ook om beleving, zoals het wordt ervaren door medewerkers in de organisatie. Door met de organisatie scherp te krijgen hoe je georganiseerd bent, hoe je (samen)werkt, hoe daar op gestuurd wordt en hoe dit alles wordt ervaren, krijg je een breed beeld van waar je staat en waar je vandaan wilt bewegen.
Vervolgens kun je met de organisatie ook meer ‘systemisch’ kijken welke patronen behulpzaam zijn en welke belemmerend om de gestelde ambitie te verwezenlijken. Of bijvoorbeeld meer of minder op efficiëntie te sturen. Door deze reflectie te leggen naast de veranderambitie kom je tot een beter passend advies. Over de ontwikkelrichting op zowel de ‘harde’ als ‘zachte’ kant van de organisatie.
Wij geloven erin dat onderzoek en adviezen alleen relevant zijn wanneer het begrepen en geaccepteerd wordt. Dat is menselijk. Verbeteren en veranderen is vooral mensenwerk. Onze aanpak en ervaring richt zich hierop. Een succesfactor is dat wij onderzoek, verandering en doorontwikkeling altijd participatief aanvliegen.
Het onderzoek heeft geleid tot heldere en gedragen inzichten en in een verbeterrichting waarin een brede afvaardiging van de organisatie heeft meegedacht. Brabantse Delta draait goed, presteert goed en heeft grip op de doelrealisatie en de kosten. Tegelijk zijn er mooie kansen om het met name in de toekomst nog beter te gaan en blijven doen. Kansen die het waterschap met beide armen omarmt. Zoals ze zelf aangaven:
‘De 8 van vandaag is de 7 van morgen’
Ronald Berkhuizen
Remco Griep